FESLEĞEN YAYLA (KOYUNLU-NİĞDE) BÖLGESİ KAOLİNLERİNİN MİNERALOJİK-PETROGRAFİK İNCELENMESİ

Abstract

Niğde’nin Kuzeyinde, Fesleğen Yayla yöresinde Üst Miyosen yaşlı volkanitler yaygın olarak bulunmaktadır. İnceleme alanında kil mineral oluşumları, yöredeki kırık, çatlak ve faylara bağlı olarak gelişen hidrotermal getirimlerin Melendiz dağı tüfünü ve kısmen de bazaltik andezitleri altere etmesi sonucu oluşmuşlardır. Derlenen numuneler üzerinde X- ışınları difraktometri (tümkayaç), Taramalı elektron mikroskop (SEM) ve kimyasal analizler (X-RF) yaptırılmıştır. Bu analizler sonucunda kil (kaolen, simektit ve az oranda illit), Opal-CT, feldispat, kuvars ve bölgedeki hidrotermal alterasyonun etkisiyle ikincil olarak kükürt, jarosit [KFe3(SO4)2(OH)6], alünit [KAl3(SO4)2(OH)6] ve mordenit (zeolit) ((Na2K2Ca)[Al2Si10O24].7H2O) minerallerinin geliştiği saptanmıştır. Melendiz Dağı volkanitlerine ait örneklerde yapılan Mineralojik incelemelerde ani soğumanın verisi olan gaz boşlukları ve yer yer vesiküler doku gösterdikleri belirlenmiş. Ferromagnezyen minerallerde (piroksen) genel bir oksitlenme ve bozunma sonrasında ise opaklaşma izlenmektedir. Feldispat minerallerinde oldukça etkin killeşmeler belirlenmiş ve plajiyoklas minerallerindeki silisifiye kısımların varlığının ise silisce zengin hidrotermal getirimler etkisiyle oluştuğu düşünülmektedir. Volkanik kayaçlar içerisindeki K-Feldispatların ve pomzaların sülfürik asit çözeltileriyle alterasyonu neticesinde ikincil mineral olarak alünitleşme ve kükürt mineralleri oluştuğunu düşündürmektedir. Kimyasal analiz verilerine bakıldığında ortamda FeO oranının genelde % 1’in üzerinde olduğu N-32 örneğinde ise %10’nun üzerinde olduğu gözlenmiştir.

Upper Miocene volcanics are widely available in Fesleğen Yayla region, North of Niğde. Clay mineral formation in the study area was formed as a result of hydrothermal decomposition induced by fractures, cracks and faults in the region. The units that were altered are Melendiz tuff and basaltic andesite. X-ray diffractometer (entire rock), scanning electron microscopy (SEM) and chemical analysis (X-RF) were made on the samples compiled. This analyses resulted primarily in the determination of clay (kaolinite, smectite and minor illite), Opal-CT, feldspar, quartz and secondarily in the determination of sulfur, jarosite [KFe3(SO4)2(OH)6], alunite [KAl3(SO4)2(OH)6], and mordenite (zeolite) ((Na2K2Ca)[Al2 Si10O24].7H2O) minerals. Following mineralogical examinations made on the samples belonging to the volcanites of the mount of Melendiz it was determined that they exhibited gas holes and sporadic vesicular tissues which are the data of immediate cooling. A general oxidation and decomposition are observed on the Ferromagnesian minerals (pyroxene) and an opacification afterwards. Highly effective argillization were determined on the feldispar minerals. It is deduced that the existence of silicified parts in the plagioclase minerals occurred with the effects of silica-rich hydrothermal bringings. It is assumed (suggested, concluded, deduced) that occurrence of alunitization and sulfur minerals developed as secondary minerals as a result of alterations of K-Feldspars and pumice in the volcanic rocks by means of sulfuric acid solutions. Referring to the data of chemical analyses, it was observed that Feo ratio in the medium was higher than 1% in general while it was higher than 10 % in the sample N-32.