Çin'deki azınlık sosyolojisi üzerine nitel bir araştırma

Abstract

Sovyetler Birliğinin kurulması ile birlikte önceleri SSCB’de daha sonra Çin’de yaygınlaşarak gelişen (daha çok) Rus merkezli sosyalist “Milliyetler Araştırması” Ruslar ve Çinlilerin yönetmeye talip oldukları geniş Avrasya bölgesindeki halkların yönetimi için vazgeçilmez bir araç haline gelmiştir. Doğu bloğundan farklı olarak Batı’da gelişen Etnik-Azınlık Sosyolojisi ise Avrupa ve Amerika’daki birçok üniversitelerde okutulan uygulamalı saha araştırması yapan, ülkelerindeki farklı etnik veya ırksal grupların ilişkilerinin çözümünde destek alınan Sosyoloji biliminin önemli bir alt disiplinidir. Bu araştırmada Sosyolojinin nitel araştırma yöntemi çerçevesinde Çin Halk Cumhuriyetindeki Azınlıklar veya Milliyetler Sosyolojisi üzerine sosyolojik bir değerlendirme yapmaya çalışmıştır. Öncelikle Çin’deki konu ile ilgili kaynaklar taranmış ve değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Ayrıca konu ile ilgili İngilizce kaynaklara da önem verilmiştir. Çalışmada Çin’deki Azınlık Sosyolojisinin başlangıcından günümüze kadar olan durumu incelenmiştir. Birinci bölümünde araştırma konusu, önemi, amacı, yöntemi, varsayımlar ve sınırlılıklar yer almıştır. İkinci bölümde Azınlık Sosyolojisi ile ilgili kavramların Batı ve Türk sosyolojisindeki açıklaması, Çin sosyolojisindeki değerlendirilmesine yer verilmiştir. Üçüncü bölümde, Çin’in geçmişte ve günümüzde

çok milliyetlilik durumu açıklanmıştır. Dördüncü bölümde Çin’deki Azınlık Sosyolojisi çalışmaları incelenmiştir. Beşinci bölümde Çin’deki Azınlık Sosyolojisinde öne çıkan isimler ve onların çalışmalarına yer verilmiştir. Son bölümde ise, Çin Azınlık Sosyolojisi üzerine genel bir değerlendirme yapılmıştır. Araştırmada, Batıda gelişen Etnik-Azınlık Sosyolojisinden farklı olarak Çin’in milliyetler araştırması temelinde geliştirdiği Azınlıklar/Milliyetler sosyolojisi, Çin tarihi, kültürü ve resmî ideolojisine uyarlanmış kavram, kuram ve yöntemlerle belirli düzeyde gelişme kaydetmiş olduğu ortaya konmuştur. Özellikle 1980 sonrasındaki artan Azınlık Sosyolojisi araştırmalar Çin’in azınlık milliyetlere yönelik politikalarının belirlenmesi, uygulanması, azınlık-çoğunluk ilişkilerinin devlet çıkarları doğrultusunda düzenlenmesinde çok etkili olduğu ortaya çıkmıştır.

With the establishment of the Soviet Union firstly in USSR after in China, Russian based socialist “Nationality Research” which develops widespreadly was become a indispensable instrument in broad Eurasia region peoples who are wanted to be controlled by Russia and China. Unlike eastern bloc The Ethnic minority sociology which is developing in west is an important sub-disciple of a sociology science which helps the resolution of the different ethnic or racial groups, and also taught in many universities in Europe and United States. Within the qualitative research method, in this study, the purpose was to make a sociologic assessment about the Minorities or Sociology of the Nationalities which are held in People of Republic of China. Firstly a literature review did on the Chinese sources about the subject and evaluated. Also the English sources about the subject took into account too. In this study, the Minority Sociology of China is examined from beginning to the todays. Research subject, importance of the study, purpose of the study, method of the study, assumptions and finiteness has appeared in the first section. In the second section, the concept about the Minority Sociologies explanation in the western and Turkish sociology and the consideration in the Chinese sociology has appeared. In the third section, the past and present Multinational Situation of the China has appeared.in the fourth section the Minority Sociology studies in China has VII examined. In fifth section the featured people and their works about The Minority Sociology of in China has appeared. And a general consideration did on to Chinese Minority Sociology at the last section. Unlike the developing ethnic minority sociology in west, it is revealed that Chinese nationality research basis developed Minorities/Nationalities Sociology, Chinese history, culture and the concept which is adapted to official ideology, theory and the concepts are developed in a certain level. It’s obtained that the Minority Sociology researches which are especially increases after 1980, it is revealed that Chinese determining policy against minority nations, applying the polity and the relationships between minority-majority has to be regulated in the national interest.